Cuộc sống hàng ngày của phi hành gia diễn ra như thế nào?

1. Thức ăn và bữa ăn của phi hành gia

Thức ăn của phi hành gia được chế biến đặc biệt để phù hợp với môi trường không trọng lực và đảm bảo dinh dưỡng.

• Đóng gói kỹ lưỡng: Hầu hết thực phẩm được sấy khô, đông khô hoặc đóng gói chân không để tiết kiệm không gian, trọng lượng và ngăn thức ăn bay lơ lửng. Để ăn, họ thường thêm nước nóng hoặc làm nóng lại trong lò đối lưu.
• Đa dạng nhưng hạn chế: Thực đơn khá đa dạng với hơn 200 món từ nhiều quốc gia (ví dụ: cà ri Nhật, súp củ cải đỏ Nga, mì Ý). Tuy nhiên, các món tạo ra vụn nhỏ (như bánh mì) bị hạn chế vì vụn có thể trôi nổi và làm hỏng thiết bị.
• Dinh dưỡng và khẩu phần: Các bữa ăn được lên kế hoạch cẩn thận để đảm bảo đủ vitamin, khoáng chất và lượng calo cần thiết cho từng cá nhân (khoảng 1.900 calo/ngày cho nữ và 3.200 calo/ngày cho nam).

2. Ngủ nghỉ trên trạm vũ trụ ISS

Ngủ trong môi trường vi trọng lực cũng rất khác biệt.

• Không gian riêng tư: Hầu hết phi hành gia có buồng ngủ cá nhân nhỏ, đủ để một người lọt vào, được thiết kế cách âm và thông gió tốt.
• Túi ngủ đặc biệt: Họ ngủ trong những chiếc túi ngủ được gắn chặt vào tường, sàn hoặc trần nhà để tránh bị trôi nổi lung tung.
• Thách thức giấc ngủ: Do trạm ISS quay quanh Trái Đất nhanh, phi hành gia trải qua nhiều lần bình minh/hoàng hôn, dễ gây rối loạn đồng hồ sinh học và khó ngủ. Họ thường dùng bịt mắt và nút bịt tai để đối phó với ánh sáng và tiếng ồn từ các thiết bị.

3. Vệ sinh cá nhân

Việc vệ sinh trên ISS phức tạp hơn nhiều.

• Tắm gội “khô”: Không có vòi sen thông thường. Phi hành gia sử dụng khăn ẩm, xà phòng không cần xả nước và dầu gội khô.
• Đánh răng và cạo râu: Việc đánh răng tương tự trên Trái Đất, nhưng họ thường dùng kem đánh răng có thể nuốt được để tiết kiệm nước. Khi cạo râu, máy cạo râu điện thường được ưa chuộng hơn vì nó tự hút râu đã cạo.
• Đi vệ sinh: Nhà vệ sinh trên ISS là một hệ thống phức tạp sử dụng lực hút chân không để hút chất thải (cả chất lỏng và chất rắn) vào các thùng chứa đặc biệt. Chất lỏng được tái chế thành nước uống, còn chất rắn được nén lại và đưa trở về Trái Đất để xử lý.

4. Tập thể dục

Đây là một trong những hoạt động quan trọng nhất để duy trì sức khỏe.

• Chống lại tác động vi trọng lực: Trong môi trường không trọng lực, cơ thể con người dễ bị mất khối lượng cơ và mật độ xương (11-17% khối lượng cơ và 2-7% mật độ xương trong 6 tháng).
• Lịch trình nghiêm ngặt: Phi hành gia phải tập thể dục ít nhất 2 giờ mỗi ngày, 6 ngày một tuần.
• Thiết bị chuyên dụng: ISS được trang bị máy chạy bộ, xe đạp tập và thiết bị tập tạ chuyên dụng (ARED). Các phi hành gia phải dùng dây đai để cố định mình vào máy khi tập luyện.

5. Công việc và nghiên cứu khoa học

Đây là mục đích chính của ISS.

• Nghiên cứu đa dạng: Phi hành gia thực hiện hàng trăm thí nghiệm khoa học trong nhiều lĩnh vực như sinh học, vật lý, y học, khoa học vật liệu và khoa học Trái Đất.
• Bảo trì trạm: Họ cũng chịu trách nhiệm bảo trì, sửa chữa các hệ thống của trạm, bao gồm cả các cuộc đi bộ ngoài không gian (EVA) phức tạp.
• Ghi chép và báo cáo: Mọi hoạt động đều được ghi chép cẩn thận và báo cáo về trung tâm điều khiển dưới mặt đất.

6. Giải trí và liên lạc

Dù công việc bận rộn, phi hành gia vẫn có thời gian nghỉ ngơi.

• Ngắm Trái Đất: Một trong những thú vui phổ biến nhất là ngắm nhìn Trái Đất qua ô cửa kính Cupola, một khung cảnh mà họ nói là không bao giờ nhàm chán.
• Giao lưu: Họ có thể gửi email về nhà, gọi video, xem phim hoặc đọc sách.
• Hoạt động tập thể: Đôi khi, họ cũng chơi nhạc cụ (như đàn guitar), chơi cờ vua (với các quân cờ được dán chặt) hoặc tổ chức các buổi gặp mặt nhỏ.

Cuộc sống trên ISS là sự kết hợp giữa kỷ luật thép, công nghệ tiên tiến và khả năng thích nghi phi thường của con người. Nó không chỉ là nơi để nghiên cứu khoa học mà còn là minh chứng cho tinh thần bền bỉ và khát vọng khám phá vũ trụ của nhân loại.

Follow page: Vietnam Stats
Xem thêm: Việt Nam: Đi sau nhưng có thể vượt trước?