Nội dung bài viết
Đây là danh sách 50 công ty lớn nhất thế giới không thuộc Mỹ, tính đến tháng 8/2025 – xếp hạng theo vốn hóa thị trường, kèm theo doanh thu và lợi nhuận thường niên. Nhìn vào bảng này là thấy ngay: thế giới không thiếu những siêu công ty – chỉ là chúng ít khi xuất hiện trên mặt báo tiếng Anh.

Một mình Saudi Aramco – cân cả châu Á và châu Âu
Với vốn hóa hơn 1.6 nghìn tỷ USD, Saudi Aramco không chỉ là công ty ngoài Mỹ lớn nhất thế giới, mà còn là doanh nghiệp dầu khí lớn nhất toàn cầu – vượt ExxonMobil, Chevron một đoạn rất xa.
Điều ấn tượng là Aramco có lợi nhuận ròng hơn 100 tỷ USD mỗi năm, tương đương toàn bộ GDP của một quốc gia cỡ nhỏ. Ngành dầu mỏ còn lâu mới chết – ít nhất là nhìn từ góc độ tài chính.
TSMC: Chốt chặn cuối cùng của ngành bán dẫn toàn cầu
TSMC (Đài Loan) hiện là công ty duy nhất ngoài Mỹ có vốn hóa trên 1 nghìn tỷ USD – ngang hàng với Apple, Nvidia hay Alphabet. Công ty này không sản xuất chip cho riêng mình, mà là nhà máy “thuê ngoài” cho gần như mọi tên tuổi lớn: từ AMD, Qualcomm đến… cả Apple.
Câu chuyện ở đây là sự độc quyền: chỉ có TSMC đủ năng lực sản xuất chip tiến trình dưới 5nm ở quy mô lớn. Khi bạn kiểm soát được công nghệ mà cả thế giới phụ thuộc, bạn xứng đáng được định giá nghìn tỷ.

Trung Quốc: Số lượng áp đảo, định giá khiêm tốn
Danh sách này có tới 12 công ty Trung Quốc, nhiều nhất trong tất cả các quốc gia. Nhưng hầu hết là ngân hàng nhà nước, như ICBC, CCB, Bank of China – những ông lớn với tài sản khổng lồ nhưng P/E rất thấp.
Một điều thú vị: Kweichow Moutai, công ty rượu cao cấp Trung Quốc, lọt top 20 với vốn hóa gần $250 tỷ – vượt cả HSBC hay Shell. Trong khi đó, Alibaba, Tencent lại bị “đè giá” vì môi trường pháp lý không rõ ràng, khiến nhiều nhà đầu tư quốc tế e ngại.
Bán dẫn, công nghệ và hàng xa xỉ: Định giá cao, lợi nhuận khủng
Một điểm chung giữa Hermès, LVMH, TSMC và ASML là: biên lợi nhuận cao + độc quyền + P/E ngất ngưởng.
- Hermès có lợi nhuận ròng hơn 13 tỷ USD mỗi năm, nhưng vốn hóa gần 300 tỷ – tương đương mức định giá hơn 50 lần lợi nhuận.
- ASML – công ty Hà Lan chuyên sản xuất máy in chip duy nhất thế giới, có vốn hóa hơn 350 tỷ USD dù doanh thu chỉ khoảng 30 tỷ USD.
Những công ty kiểu này không bán nhiều, nhưng bán cái thế giới không thể thay thế – và thị trường sẵn sàng trả giá cao vì điều đó.
Trong top 50, châu Âu có hơn 15 đại diện đến từ Pháp, Đức, Thụy Sĩ, Hà Lan, Anh… Họ không ồn ào như các gã khổng lồ Mỹ, nhưng sở hữu những thương hiệu ngự trị trong từng ngách ngành: từ thời trang, thực phẩm, đến dược phẩm, công nghệ.
- Nestlé: công ty thực phẩm lớn nhất thế giới
- SAP: phần mềm doanh nghiệp của Đức
- Roche, Novartis: hai trụ cột ngành dược Thụy Sĩ
- LVMH, Hermès: biểu tượng xa xỉ của Pháp
Châu Âu không thiếu đẳng cấp – họ chỉ đi chậm hơn một chút so với Mỹ và châu Á về tốc độ tăng trưởng.
Một thế giới đa cực
Dù Mỹ vẫn thống trị về công nghệ và vốn hóa, nhưng nhìn vào bảng xếp hạng này, có thể thấy: thế giới không đơn cực. Từ một nhà máy chip ở Đài Loan, một công ty rượu ở Trung Quốc, đến hãng thời trang Pháp, mỗi nơi đều có “gã khổng lồ” riêng trong ngành của mình.
Và trong bối cảnh địa chính trị, chiến tranh thương mại và AI đang tái định hình thị trường, có lẽ đã đến lúc người ta bắt đầu chú ý nhiều hơn đến những công ty ngoài nước Mỹ – nơi các cuộc chơi mới đang âm thầm bắt đầu.
Follow page: Vietnam Stats
Xem thêm: B-21 Raider: Tại sao “kẻ kế nhiệm” này lại vượt xa B-2 Spirit
