Thực Tế Không Thể Chối Cãi: Sự Áp Đảo Toàn Diện Của Trung Quốc
Các số liệu cho thấy một sự chênh lệch quyền lực kinh tế và công nghệ khổng lồ giữa hai quốc gia, nghiêng hoàn toàn về phía Trung Quốc.

- Sức Mạnh Kinh Tế: GDP của Trung Quốc (khoảng 18.74 nghìn tỷ USD) lớn gấp 8.7 lần so với Nga (2.16 nghìn tỷ USD). Trung Quốc chiếm gần 90% tổng GDP của cả hai nước cộng lại.
- Năng Lực Công Nghiệp: Năm 2023, Trung Quốc sản xuất 30.16 triệu ô tô, trong khi con số của Nga chỉ là 0.73 triệu, bằng 2.4% so với Trung Quốc.
- Đổi Mới Sáng Tạo: Trung Quốc xếp hạng 11 toàn cầu về chỉ số đổi mới, trong khi Nga tụt hậu ở vị trí thứ 59.
Tại Sao Siêu Cường Kinh Tế Vẫn “Cần” Một Nước Nga Yếu Hơn?
Mặc dù thua kém về kinh tế, Nga lại nắm giữ những “quân bài” chiến lược mà Trung Quốc không thể bỏ qua. Đây là lý do Bắc Kinh coi Nga là đối tác không thể thay thế.
- Lá Chắn Địa Chính Trị: Nga tạo ra một liên minh đối trọng mạnh mẽ với Mỹ và NATO. Với hơn 6,000 đầu đạn hạt nhân và quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Nga là một sức mạnh răn đe tuyệt đối, giúp chia sẻ gánh nặng áp lực từ phương Tây cho Trung Quốc.
- Nguồn Cung Năng Lượng Sống Còn: Nga hoạt động như một “trạm xăng khổng lồ” cho nền kinh tế Trung Quốc. Năm 2024, Trung Quốc dự kiến nhập khẩu 108 triệu tấn dầu thô và sẽ nhập 38 tỷ m³ khí đốt vào năm 2025. Việc mua năng lượng giá rẻ từ Nga (do các lệnh trừng phạt) giúp Bắc Kinh đảm bảo an ninh năng lượng và tiết kiệm chi phí khổng lồ.
- Kiểm Soát “Sân Sau” Trung Á: Trung Quốc thống trị kinh tế khu vực Trung Á qua Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), trong khi Nga duy trì ảnh hưởng quân sự. Sự hợp tác này biến một khu vực cạnh tranh tiềm tàng thành một không gian hợp tác, tạo ra một vùng đệm an toàn cho cả hai.
- Công Nghệ Quân Sự Kế Thừa: Dù lạc hậu ở nhiều mảng, Nga vẫn dẫn đầu trong các lĩnh vực quân sự cốt lõi như công nghệ tên lửa siêu vượt âm (Sarmat), hệ thống phòng không (S-400/S-500), và động cơ máy bay phản lực. Trung Quốc vẫn cần tiếp cận những công nghệ này.
Tâm Lý Chiến Lược Của Bắc Kinh: Ba Lý Do Cốt Lõi
Đằng sau sự hỗ trợ dành cho Moscow là những tính toán chiến lược sâu sắc của giới lãnh đạo Trung Quốc.
- “Không Thể Để Nga Sụp Đổ”: Một nước Nga yếu đi hoặc sụp đổ sẽ là kịch bản tồi tệ nhất. Khi đó, Trung Quốc sẽ phải một mình đối mặt trực diện với toàn bộ áp lực từ phương Tây. Nga chính là “vùng đệm chiến lược” hấp thụ phần lớn sức ép này.
- “Cần Nga Để Thử Nghiệm Giới Hạn”: Cuộc chiến Ukraine được xem là một “phòng thí nghiệm” vô giá. Bắc Kinh có thể quan sát phản ứng của phương Tây, các biện pháp trừng phạt, chiến thuật quân sự và chiến tranh thông tin để rút kinh nghiệm cho các kế hoạch của riêng mình, đặc biệt là với vấn đề Đài Loan.
- “Lợi Dụng Tình Thế Khó Khăn”: Trung Quốc tận dụng triệt để vị thế bị cô lập của Nga để thu lợi. Họ mua năng lượng với giá siêu rẻ, chiếm lĩnh thị trường mà các công ty phương Tây bỏ lại, và có cơ hội tiếp cận công nghệ quân sự của Nga với những điều kiện ưu đãi chưa từng có.
Trận Đấu Tâm Lý: Ai Thực Sự Phụ Thuộc Ai Hơn?
- Quan Điểm Của Nga: Vẫn tự coi mình là siêu cường, hợp tác “bình đẳng” với Trung Quốc nhờ di sản quân sự và kho vũ khí hạt nhân.
- Thực Tế Của Trung Quốc: Hiểu rõ Nga ngày càng phụ thuộc vào thị trường và nguồn vốn của mình. Bắc Kinh đang ở thế “cửa trên”, kiểm soát mối quan hệ này để phục vụ lợi ích quốc gia.
- Số Liệu Chứng Minh: Nga phụ thuộc vào xuất khẩu sang Trung Quốc (đặc biệt là 47% tổng lượng dầu thô xuất khẩu) nhiều hơn là Trung Quốc phụ thuộc vào thị trường Nga. Về công nghệ, Trung Quốc dẫn đầu tương lai (AI, 5G, xe điện), trong khi lợi thế của Nga thuộc về quá khứ (công nghệ quân sự thời Liên Xô).
Dự Đoán Tương Lai: Quan Hệ Sẽ Đi Về Đâu?
- Kịch Bản 1: Trung Quốc Thống Trị (70% khả năng): Khoảng cách kinh tế ngày càng lớn sẽ biến Nga từ “đối tác chiến lược” thành “đối tác cấp dưới” một cách không chính thức.
- Kịch Bản 2: Cân Bằng Mong Manh (25% khả năng): Nga duy trì được một số lợi thế quân sự cốt lõi, giữ cho mối quan hệ ở thế cân bằng tương đối trong các lĩnh vực then chốt.
- Kịch Bản 3: Xung Đột Tiềm Ẩn (5% khả năng): Nga không chấp nhận vai trò “đàn em”, dẫn đến xung đột lợi ích ở Trung Á hoặc các khu vực khác.
Bài Học Rút Ra
- Sức Mạnh Thực Sự Đến Từ Kinh Tế: GDP và nền tảng công nghiệp hiện đại mới là thước đo quyền lực thực sự, không phải “uy danh” quá khứ.
- Địa Lý Là Định Mệnh: Đường biên giới chung dài hơn 4,000 km và các lợi ích địa chiến lược buộc Trung Quốc phải giữ Nga ổn định, dù mối quan hệ này có bất bình đẳng đến đâu. Một nước Nga hỗn loạn sẽ là cơn ác mộng an ninh đối với Bắc Kinh.
Trung Quốc Là Người Chiến Thắng Thầm Lặng
Rõ ràng, Nga cần Trung Quốc để tồn tại về kinh tế, còn Trung Quốc cần Nga để thực hiện các mục tiêu chiến lược lớn hơn. Trung Quốc đang chơi một ván cờ cực kỳ cao tay: để Nga “gây ồn ào” và hứng chịu áp lực từ phương Tây, trong khi mình lặng lẽ phát triển, hưởng lợi kinh tế và củng cố quyền lực. Dù áp đảo về mọi mặt, Trung Quốc hiểu rằng một nước Nga ổn định, dù yếu, vẫn là “lá chắn sống” tốt hơn nhiều so với một nước Nga sụp đổ hoặc ngả về phương Tây.
Xem thêm: VƯƠNG NGHỊ – BỘ NÃO ĐIỀU KHIỂN CHIẾN LƯỢC TOÀN CẦU CỦA TRUNG QUỐC
Follow page: Vietnam Stats
