Nội dung bài viết
Định vị mới trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu
Trong bối cảnh cuộc đua công nghệ ngày càng nóng bỏng và căng thẳng Mỹ – Trung khiến các tập đoàn phải đa dạng hóa chuỗi cung ứng, Việt Nam đang nổi lên như một ứng cử viên hàng đầu cho vai trò trung tâm sản xuất bán dẫn tại Đông Nam Á. Không chỉ là cứ điểm lắp ráp, Việt Nam đang từng bước tham gia sâu vào chuỗi giá trị ngành chip – lĩnh vực được xem là “xương sống” của kỷ nguyên số.
Vì sao Việt Nam hấp dẫn các ông lớn ngành bán dẫn?
Vị trí chiến lược và chi phí cạnh tranh
Việt Nam nằm gần các trung tâm bán dẫn hàng đầu như Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc – giúp việc kết nối chuỗi cung ứng trở nên dễ dàng. Đồng thời, chi phí lao động, điện năng, thuê đất và thuế vẫn còn thấp hơn nhiều quốc gia trong khu vực, tạo lợi thế lớn về chi phí vận hành dài hạn.
Nền tảng công nghiệp điện tử đã sẵn sàng
Trong hơn một thập kỷ qua, Việt Nam đã thu hút những nhà đầu tư công nghệ hàng đầu:
- Intel đầu tư hơn 1,5 tỷ USD vào nhà máy lắp ráp và kiểm định chip tại Khu công nghệ cao TP.HCM – đây là nhà máy lớn nhất của Intel toàn cầu.
- Samsung, Amkor, ASE Technology… đã mở rộng các dự án liên quan đến đóng gói và thử nghiệm chip.
- Synopsys và Marvell – hai hãng thiết kế bán dẫn hàng đầu của Mỹ – đã đặt trung tâm R&D tại Việt Nam.
Tổng vốn FDI đăng ký vào lĩnh vực công nghệ cao, bao gồm bán dẫn, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025 đã vượt 6 tỷ USD, cao nhất trong lịch sử.
Chính sách thúc đẩy quyết liệt từ Chính phủ
Chính phủ đã xác định ngành bán dẫn là ngành công nghệ trọng điểm, và đưa ra loạt chính sách ưu đãi vượt trội:
- Thuế thu nhập doanh nghiệp 0-5% trong 15 năm cho các dự án bán dẫn
- Hỗ trợ chi phí đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ
- Mở rộng Khu công nghệ cao tại TP.HCM, Đà Nẵng và Bắc Ninh làm vùng lõi phát triển ngành chip
Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ có ít nhất 50.000 kỹ sư chuyên sâu trong lĩnh vực vi mạch và thiết kế bán dẫn.
Những nút thắt cần tháo gỡ
Dù tiềm năng rất lớn, Việt Nam vẫn cần đối mặt và vượt qua nhiều thách thức nếu muốn trở thành trung tâm thực sự của ngành bán dẫn:
Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao
Ngành bán dẫn đòi hỏi kỹ sư có kiến thức chuyên sâu về vi điện tử, vật liệu nano, thiết kế mạch tích hợp – nhưng hiện nay hệ thống đào tạo trong nước còn thiếu cả về số lượng lẫn chất lượng.
Hạn chế trong khâu thiết kế và sáng tạo
Việt Nam chủ yếu tham gia ở khâu sau như lắp ráp, kiểm định, đóng gói. Khâu thiết kế – nơi mang lại giá trị gia tăng cao nhất – vẫn do các nước phát triển nắm giữ.
Phụ thuộc vào nhập khẩu thiết bị
Máy móc, thiết bị sản xuất chip cực kỳ đắt đỏ và chỉ một vài quốc gia như Mỹ, Hà Lan, Nhật có thể sản xuất. Việc nhập khẩu phụ thuộc khiến chuỗi sản xuất tiềm ẩn rủi ro gián đoạn.
Tầm nhìn dài hạn: Vươn lên trung tâm công nghệ khu vực
Dù còn nhiều rào cản, nhưng với sự cộng hưởng từ ba yếu tố: vị trí – chính sách – dòng vốn FDI, Việt Nam hoàn toàn có thể kỳ vọng trở thành “trung tâm bán dẫn Đông Nam Á” trong thập kỷ tới.
Follow page: Vietnam Stats
Xem thêm: Việt Nam: Đi sau nhưng có thể vượt trước?
Vietnamese 
English 